Dış kulak yolu veya kulak kanalı, dış kulağı kulak zarından ayıran bölümdür. Bu kanalın etkilenmesi ve yangısı eksternal otit olarak adlandırılır. Enfeksiyöz, alerjik ve dermatolojik nedenler dış kulak yolu iltihabına neden olabilir. Ancak en sık neden enfeksiyonlardır. Sık yüzen kişilerde olan hali ise yüzücü kulağı olarak adlandırılır.
Kulak kanalındaki serümen dış kulak yolunu koruyucu etkiye sahiptir. Kulak kanalının sık temizlenmesi, sık kulak çöpü kullanımı, veya yabancı cisimle (tığ vs) ile karıştırılması bu koruyucu tabakayı ortadan kaldırarak ve o bölgedeki cildi hasar vererek daha kolay enfeksiyon geçirmenize neden olabilir. Düzenli, kulak koruması olmadan, yüzmek ayrıca risk faktörüdür. Ayrıca işitme cihazları, sık kullanılırsa kulaklık kullanımı risk faktörü olarak kabul edilebilir.
Dış kulak yolu iltihabında kulak çekildiğinde, kulak önünde tragus adı verilen küçük kıkırdak çıkıntıya bastırıldığında veya kulak kepçesi hareket ettirildiğinde artan kulak ağrısı olur. Bu ağrı ayrıca tanı için tipik özelliktedir. Bunun dışında kulak kaşıntısı, kulak dolgunluğu, kulakta çınlama, kulaktan akıntı ve tıkanıklığa bağlı bir miktar işitme kaybı olabilir.
Dış kulak yolu iltihabı tanısı için fizik muayene yeterli olmaktadır. Kulak muayenesinde dış kulak yoluna bakıldığında kırmızı, şiş, ve akıntılı bir dış kulak yolu görülmesi tanıyı koydurur. Ek kan tahlili ve görüntüleme yöntemi genelde gerekmez.
Tedavi dış kulak yolu iltihabının ne kadar ciddi olduğuna göre belirlenir. Tedavideki amaç kulak ağrısını azaltmak ve enfeksiyonu ortadan kaldırmaktır. Bu nedenle kulaktaki enfeksiyonu ve yangıyı azaltacak antibiyotikli veya farklı içerikli kulak damlaları verilir. Ağrı kesiciler ağrı için kullanılabilir. Ağızdan antibiyotik kullanımı bazı olgularda gerekip bu konudaki karar KBB uzmanınca verilecektir. Tedavi süresince kulağın sudan korunması faydalı olacaktır. Dış kulak yolu iltihabı özellikle şeker hastaları, vücudun savunma sistemini etkileyen hastalıklara (HIV vs.) sahip kişilerde ve kafa bölgesine radyoterapi alan kişilerde yayılarak tehlikeli tablolara yol açabilir.
Dış kulak, kulak kepçesi (pinna) ve dış kulak yolundan oluşan kulak anatomisinin dış kısmını ifade eder. Kulak kepçesi, ses dalgalarını toplar ve dış kulak yoluna yönlendirir. Dış kulak yolundaki kıllar ve kükürt bezleri, kulağın iç kısmını temiz ve nemli tutar.
Dış kulakta sık görülen sorunlar arasında kulak kiri birikimi, dış kulak enfeksiyonları (kulak kepçesi enfeksiyonu, dış kulak yolu enfeksiyonu), kulak mantarı, yabancı cisimlerin dış kulak yoluna kaçması ve travma bulunur. Bu sorunlar genellikle ağrı, kaşıntı, kulak akıntısı veya işitme kaybı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Kulak kiri genellikle kulağın kendini temizleme mekanizmasıdır ve genellikle kendi kendine dışarıya doğru atılır. Ancak bazı durumlarda kulak kiri birikimi olabilir. Kulak kiri temizlenmesi gerekiyorsa, pamuklu çubuklar kullanılmamalıdır çünkü bu çubuklar kiri daha derinlere iter ve kulak zarına zarar verebilir. Kulak kiri temizlemek için bir doktora veya kulak burun boğaz uzmanına başvurulması önerilir.
Dış kulak enfeksiyonları genellikle antibiyotikli kulak damlaları veya antifungal (mantar önleyici) damlalarla tedavi edilir. Ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler de kullanılabilir. Bazı durumlarda, enfeksiyon ciddi ise veya tekrarlayıcı ise, oral (ağızdan alınan) antibiyotikler de reçete edilebilir.
Dış kulak yoluna yabancı bir cisim kaçması durumunda, öncelikle sakin olmak ve paniklememek önemlidir. Yabancı cisim dış kulak yoluna çok derine girmişse veya çıkarmak zor görünüyorsa, bir doktora başvurulmalıdır. Ayrıca yabancı cisim suda ise, dış kulak yoluna su girmesini önlemek için suyun kulağın üstüne veya altına akması sağlanabilir, ancak kulağı silmek veya suyu içeriye itmeye çalışmak kaçınılmalıdır.
